ارکان اسلام از نګاه مذهب حنیفی

نماز های نفلی

وتر

 نماز وتر سه رکعات و واجب ميباشد، در نماز وتر قبل از رکوع رکعات سوم دعای قنوت خوانده ميشود و چنين است اَلَهُمَّ اِنَّا نَسْتَعِيْنُکَ وَنَسْتَغْفِرُکَ وَ نُؤْ مِنُ بِکَ وَنَتَوَکَّلُ عَلَيْکَ وَنُثْنِیْ عَلَيْکَ الْخَيْرَ وّ نَشْکُرُکَ وَلَانَکْفُرُکَ وَنَخْلَعُ وَنَتْرُکُ مَنْ يَّفْجُرُکَ اَلَهُمَّ اِيَّاکَ نَعْبُدُ وَلَکَ نُصَلِّیْ وَ نَسْجُدُ وَاِلَيْکَ نَسْعَی وَنَحْفِدُ وَنَرْجُوْاُ رَحْمَتَکَ وَنَخْشَی عَذَابَکَ اِنَّ عَذَا بَکَ بّالْکُفَارِ مُلْحِقْ، ای الله از خودت کومک ميخواهم، و از نزدت مغفرت ميخواهم، بر خودت ايمان داريم، برخودت باور داريم، در خير ستايشت مينمايم، شکرمينمايم، ناشکريت نمينمايم، ما جداميشويم  وترک مينمايم کسانيرا که نافرمانيت ميکند، ای الله برايت خاص عبادت مينمايم برايت نماز وسجده مينمايم ، برايت ميشتابيم و برايت خدمت مينمايم، اميد وار رحمتت هستيم، از عذابت ميترسيم، بيشک عذابت به کفار ميرسد.

د ر ماه مبار ک رمضان  نماز وتر به جماعت بعد از نماز تراويح ميشود و بدون رمضان بصورت تنهائی ميشود،  اګر در نماز دعا قنوت سهواً بماند سجده سهوه لازم ميشود و اګر دعا قنوت راکسی ياد نداشت پس اين دعا را بخواند: اَلَهُمَّ رَبَّنَا اّتِنَا فِی الدُّنْيَا حَسَنَةً وَّ فِی الْاَ خِرَةِ حَسَنَةً وَّ قِنَا عَذَابَ النَّارْ   ای پروردګار ما مارا در دنيا خير بده و در اخرت هم خير بده و از عذاب دوزخ نجاتم بده.

نماز تراويح

 سنت مؤکـد است اګر به جماعت شود ثوابش زيا داست و تنها هم جائيز است،  تعداد رکعاتها يش بيست است و به ده نيت يعنی دو دو رکعات ثواب زياد دارد، نماز تراويح در ماه مبارک رمضان بعد از نماز فرض وسنت خفتن و قبل از نماز وتر ميشود و بعد از هر چهار رکعات ګـفتن تسبـيـح تراويح يا درود شريف ثواب دارد بعد از تکميل بيست رکعات نماز تراويح نماز وتر نيز به جماعت ميشود،اګر حافظ  قرآن کريم باشد و امامت نمايد بايد اقلاًيک دفعه قرآن کريم را در نماز تراويح ختم نمايد که ثواب زياد دارد اګر کسی در حالتی به مسجد داخل شود که ديـګران به  جماعت نماز تراويح باشد اين شخص اول نماز فرض وسنت خفتن را ادانموده و بعد نماز تراويح را با جماعت ادانمايد تراويح فوت شده را وقتيکه امام تسبيح مينمايد تکميل کند در غير ان تا وقتيـکه تراويح را تکميل ميکند نماز وتر نميشود. 

نمازجنازه

 نمازجنازه بالای هر مسلمانيکه از ميت(مرده) خبر باشد فرض کـفايه است و اګـر از جمله انها چند نفری اين نماز را ادا نمايد  ذمه فرض خلاص ميشود و اګر هيچ کس به نماز حاضر نشد همه ګناه ګار ميباشد اصلاً درين نماز برای ميت دعا است و از همين سبب درين نماز قرائت، رکوع ،سجده وغيره مثليکه در ديګر نماز ها است در نماز جنازه نيست.

شروط برای ميت:ميت بايد مسلمان باشد، مرده شده باشد(زنده به دنيا امده باشد و اګر از مادر مرده به دنيا امده باشد نماز جنازه ندارد) بايد از نجاست پاک باشد و اګر نجاست از مرده برايد و دفع ان مشکل باشد نماز ان جائيز است، کـفـنـش بايد پاک باشد، ميت در پيشروی نماز ګذاران ګذاشته شود، جنازه مرده باغی که در جنګ کشته شده باشد ودزدنميشود، جنازه ميت تاکه غسل يا تيمم برايش داده نشود نميشود، اګر بدون غسل دفن شود بالای قبرش بايد جنازه نمود و اګرقبل از دفن شدن جنازه ان شده باشد صحت نداردو بر سر قبرش دوباره جنازه شود،  اګر مرده بدون جنازه دفن شده باشد تا سه روز در سر قبرش بايد جنازه نمود از آن ببعد جنازه صحت ندارد، چيزيکه ميت بالای ان مانده ميشود لازم نيست که پاک باشد صرف کـفن ميت بايد به ان چتل نشود، عورت ميت پټ(پنهان) باشد، چيزيکه ميت بالای ان مانده شده است بايد بزمين باشد اګر به دستهايا موتر ويا کدام چيز ديګر ګرفته شده باشد نماز جنازه نميشود، در غياب ميت هم جنازه نميشود، در مسجد نماز جنازه مکروه است و ميت بايد بيرون مسجد باشد.

در نماز جنازه چهار  تکبـيـره و قيام يعنی استاد شدن(که عذر نباشد) فرض است، ثنا، درودبه حضرت محمد مصطفی، دعا و بخشش برای ميت سنت است، نماز  جنازه اګر به جماعت شود ويا صرف توسط يک نفر مرد يا زن بالغ يا نابالغ فرض بجا ميشود.

طريقه نماز جنازه: از همه اولتر چنين نيت مينمايد! نيت کردم که ادا نمايم نماز جنازه را، ثنابرای الله تعلی، درود بر حضرت محمد صلی الله عليه وسلم، و دعا مينمايم برای ميت حاضر بازاللهُ اَکْبَرْ ګـفته ميشود و هردودست را تا ګوشها بلند مينمايد وبعداً دستها را مثل ديګر نمازها بسته ميکند و ثنا را ميګويد سُبْحَنَکَ اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ وَتَبَرَکَ اسْمُکَ ،وَ تَعَالَی جَدُّکَ وَ جَلَّ ثَنَآءُکَ وَلَا اِلَهَ غَيْرُکَ

ای معبودم ذاتت پاک است،  ثنا صفت برايت است، نامت با برکت است، ذاتت بلند و اعلی است، و بلند است ثنا وصفتت، بدون از خودت هيڅ معبود نيست،  باز تکبيردوم بدون اينکه دستها را به ګوشها ببرد ګفته ميشود وبعداً هردو دروديکه در نماز خوانده ميشود ميخواند وبه تعقيب ان تکبير سوم ګفته و برای ميت دعا را ميخواند که در ذيل بيان ميګردد و بعد از دعا تکبير چهارم ګفته و سلام ميګردانند.  

دعابرای ميت:اول برای مرد وزن بالغ : اَلَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَ مَيِّتـِنَاوَشَاهِدِ نَاوَغِائِبِنَاوَصَغِيْرِنَا وَکَبِيْرِنَا وَذَکَرِيْنَا وَاُنْثـَنـَا اَلَّهُمَّ مّنْ اَحْيَـيْـتَـهُ مِـنَّا فَاَحْيِهِ عَلَی الْاِسْلَامِ وَمَنْ تَوَفَيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفّهُ عَلَی الْاِيْمَانِ ای الله مغفرت نما برای زنده ها مرده ها حاضرين غائيبين اطفال کلان سالان مردها وزنها،ای الله در بين ما کسی راکه زنده ميداری به اسلام  زنده دار و در بين ما کسی راکه وفات مينمائی به ايمان وفات نما.

دوم برای پسرنا بالغ اَلَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَافَرَطًاوَّ اجْعَلْهُ لَنَا اَجْرًا وَّ ذُخْرًا وَّ اجْعَلْهُ لَنَاشَافِعًاوَّ مُشَفَّعًا ای الله اين پسر را برای ما رهنما نماو موجب اجر نما و به وقت به کار امد نما و طوری سفارش ګر نما که سفارشش قبول ګردد.

سوم برای دختر نا بالغ اَلَّهُمَّ اجْعَلْهَا لَنَافَرَطًاوَّ اجْعَلْهَا لَنَا اَجْرًا وَّ ذُخْرًا وَّ اجْعَلْهَا لَنَاشَافِعًاوَّ مُشَفَّعًا ای الله اين دختررا برای ما رهنما نماو موجب اجر نما و به وقت به کار امد نما و طوری سفارش ګر نما که سفارشش قبول ګردد.

بردن و دفن کردن ميت: وقتيکه ميت انتقال ميشود هر چهار پای تخت ويا چهارپائيش ګرفته شود و به عجله ببرد وقتيکه به قبرستان ميرسد بايد جنازه را به زمين بنهد بعداً اګر مردم مينشستند نشستن برايش جائيز است مګر قبل از ماندن جنازه نشستن مردم مکروه است،  قبر بايد به اندازه نيم قد(تاسينه) کنده شود اګر زيادتر شد بهتر است واګر لهد دران اماده نمود هنوز بهتر، ميت بايد از طرف قبله در قبر ګذشتانده شود و در قبر طوری آنرا به پهلو راست بخواباند که رويش بطرف قبله شود بعداً ګره هائيکه به کفن داده شده انرا باز مينمايد و بعداً لهد را توسط خشت ويا سنګ بسته مينمايد، به خشت پخته چوب وغيره پوشاندن لهد مکروه است بعداً خاکی را که قبلاً به خاطر چقرنمودن قبر از زمين کشيده بود دو باره در قبر انداخته و قبر را مائی پشت اماده مينمايد، اماده نمودن قبرها به شکل هموار از ګچ و يا سمنت ګناه است.

حکم شهيد: مسلمانيکه کفار انرا کشته باشد ويا در ميدان جنګ به حالتی پيدا شود که در وجودش نشان زخمها باشد و يا کدام مسلمان اورا به ظلم کشته باشد شهيد ګفته ميشود، خون بدن شهيد شسته نميشود ولباسش را نيز نميکشد ليکين پوستين، واسکت، کرتی، موزه ها وديګر اجناس اضافګی از نزدش کشيده ميشود.

شخصيکه از ميدان جنګ زنده کشيده شود ويا بعد از زخمی شدن دوا ويا ديګر چيز رابخورد مثل ديګر مردها شسته وغسل داده ميشود و اشخاصيکه توسط حد يا قصاص کشته ميشود نيز مثل ديګر مرده ها غسل وتکفين داده ميشود.

نماز روز جمعه

روز جمعه در روزهای هفته بهترين روز است زيرا دراين روز خداوند متعال آدم عليه اسلام  راپيداکرده است، به جنت اورا داخل نموده است،از جنت اورا کشيده است و روز قيامت نيز به همين روز است، رسول الله مقبول حضرت محمد مصطفی صلی عليه والسلام روايت است در روز جمعه وقتی است که در ان دعا به دربار  الله تعلی قبول ميشود.

نماز جمعه مثل نماز های پنجګانه فرض عين است ليکين در دهات فرض نيست صرف در شهر هائيکه در ان يک مرکز مکمل تجارتی موجود باشد ميشود، به مريض، نابينا، شل، لنګ،  نابالغ، ديوانه، بندی، مسافر، زنانه، غلام و اشخاصيکه بيم از حمله دشمن را داشته باشد فرض نيست، و اګر همين اشخاص نماز جمعه را ادا نمايد از ذمه نماز پيشين خلاص استند، اګر نماز جمعه از کسی فوت شود بايد چهار رکعات فرض نماز پيشين را ادا نمايد،  و اګر کسی در وقت تشهد در جماعت نماز جمعه شامل شد پس اين شخص متباقی نماز جمعه را تکميل نمايد،  وقتيکه اذان نماز جمعه(اذان اولی بعد از ذوال افتاب) داده شد هر نوع تجارت حرام است، وقتيکه امام به خطبه بالا ميشود مقتديها بايد نماز خواندن را ترک نموده و خاموش بشيند، د ر روز جمعه غسل کردن، عطر زدن، و پوشيدن لباس پاک سنت است، وقت نماز جمعه همان وقت نماز پيشين ميباشد وطريقه آن چنين است: اول چهار رکعات نماز سنت، اذان دوم که امام بر منبر بشيندروبرو يش اذان ميشود، خطبه نماز جمعه، اقامت، دورکعات نماز فرض جمعه به جماعت، چهار رکعات نماز سنت و دو رکعات نماز سنت خوانده ميشود، در نماز فرض جمعه قرائت به جهر خوانده ميشود.

نمـاز عـيـد يـن

 نماز عيد نيز با همان اشخاصيکه نماز جمعه فرض است نماز عيد واجب ميباشد واګر در عيدګاه شود ثواب زياددارد، نماز عيد يک نماز شکرانه است که به در بار خداوند متعال ميشود  خطبه نماز جمعه فرض است مګر خطبه نماز عيد سنت است، و بعد از نماز ګـفته ميشود، وقت نماز عيد بعد از مکمل برامدن افتاب الی زوال افتاب ميباشد، اګر عذر شرعی باشد نماز عيد فطر الی روز دوم عيد و نماز عيد کلان (اضحی) الی روز سوم عيد ميشود.

سنت های روز عيد:مطابق شريعت خود را اماده کردن، غسل کردن، مسواک زدن، بهترين لباسيکه داشته باشد پوشيدن، عطر زدن، صبح وقتی از خواب بيدارشدن، به عيد ګاه تيز رفتن، قبل از رفتن به عيد ګاه صدقه فطر دادن، قبل از رفتن به عيد ګاه در عيد فطر خوردن شيرينی ويا چيز ديګر و نخوردن در عيد کلان، در عيد ګاه نماز خواندن، از راهيکه به عيد ګاه رفته باشد از همان راه نی بلکه از راه ديګر برګشتن، پياده به عيد ګاه رفتن، در راه اهسته تکبير(اَللهُ اَکْبَرُ اَللهُ اَکْبَرُ لَا اِلَهَ اِلَّاللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ اَللهُ اَکْبَرُوَلِلَّهِ الْحَمْدُ) ګفتن مګر در عيد کلان به جهر ګفتن.

طريقه نماز عيد: اول نيت است نيت کردم که ادا نمايم دو رکعات نماز عيد فطر(عيد اضحی) را با جمله تکبيراتش که در همين وقت بالايم واجب است خاص برای الله پاک رو اوردم به کعبه شريـفه اقتدا نمودم به امام حاضر و مثل نماز های ديګر دوام ميدهد اما بعد از ختم سبحا نک اللهم و قبل اعوذوبا لله سه دفعه  تکبير اللهُ اَکْبَر ګفته ميشود و به هر دفعه دستهاالی نرمی ګوشها برده و دوباره اويزان ميشود به ګفتن تکبير سومی دستها را بسته و رکعات اول که امام به جهر قرائت ميخواند تکميل ميشود و در رکعات دوم بعد از ختم قرائت قبل از اينکه به رکوع برود باز هم مثل قبل سه دفعه تکبير ګفته و دستها تا نرمی ګوشها بلند ميشود و به تکبير چهارمی به رکوع ميرود و نماز را مثل ديګر نماز ها تا اخر تکميل مينمايد، بعد از سلام ګشتاندن امام خطبه اولی را ميخواند و قتيکه خطبه اولی ختم شد امام برای چند لهظه بالای منبر مينشيند و پس بلند شده و خطبه دومی ميخواند  بعداً دعا مينمايد و به ختم دعا نماز عيد تکمپل شده و همه مسلمانان يـکديګر را در آغوش ګرفته و عيد مبارکی ميکند. 

در خطبه عيد فطر راجع به صدقه فطر و در عيد اضحی راجع به قربانی احکام اسلامی  برای مردم تبليغ ميشود، تکبيرات عيد در عيد فطر وقتيکه به نماز عيد ميرود اهسته و در عيد قربان(اضحی) به جهر ګفته ميشود، و همچنين در عيد اضحی به تاريخ نهم ماه اين تکبير بعد از نماز فرض صبح و بعد از هر نماز فرض اقلاً يک دفعه تا تاريخ سيزدهم همين ماه حتماًګفته ميشو اګر امام فراموش نمايد بايد مقتدی آنرا به جهر بخواند(زنان تکبير را بايد آهسته بخواند)، نماز عيد به تنهائی نميشود و قضائی هم ندارد، اګر از کسی تکبيرات رکعات اول فوت شده باشد بعد از نيت کردن از همه اولتر تکبيرات را بخواند ګرچه امام در قرائت هم باشد اګر امام در رکوع باشد خودش نيز به رکوع برود و تکبيرات را در رکوع بخواند و تسبيح رکوع را نخواند اګر باز هم تکبيرات را تکميل نموده نتوانست  همرا با امام يکجا بلند شود و نماز را دوام دهد از تکبيرات متباقی صرفنظر نمايد، اګر امام تکبيرات را فراموش نمود و به رکوع رفت در رکوع تکبيرات رابخواند و اګر بلند شد وتکبيرات راخواند هم در ست است بايد بدانيم که در نماز عيد نسبت ازدهام سجده سهوه نيست.

نماز تهجد

در شب از خواب بيدار شدن و نماز خواندن را تهجد ميګويد،نماز تهجد از همه نماز های نفلی نزديک ترين نماز به الله پاک ميباشد، که نبي کريم صلی الله عليه وسلم هميشه به ان پايداری مينمودو و خودش نيز اين نماز را ګاهی چهار، ګاهی شش، ګاهی هشت و ګاهی هم ده رکعات مينمود، نماز تهجد دودو رکعات و يا چهارچهار رکعات ميشود، مګر مستحب دو دو رکعات ميباشد،  اګر نماز وتر با نماز تهجد شود سنت است،  نماز  تهجد نماز نفل است وبرايش کدام سورة يا آياة مخصوص نيست و اګر بعد از نصف شب شود ثواب آن زياد ميباشد زيرا خداوند پاک درينوقت تجلی خاصی را به زمين نازل ميکندو الله تعلی برای مغفرت بندګان خود اعلان عمومی را صادرمينمايد.

نماز اشراق

اګر کسی نماز صبح را بخواند و بعد از ان در جای خود بشيند و  تلاوت قرآن کريم يا عبادتهای ديګری نمايد و وقتيکه افتاب برآيد و زردی ان ګم شود بعد از ان دو يا چهار رکعات نماز نفل خواندن اجر وثواب زيادی دارد که همين نماز بنام نماز اشراق ياد ميشود.  

صلوَة الضحی يا نماز چاشت

اين نماز وقتيکه افتاب ګرم شود يعنی دو يا دونيم ساعت بعد از طلوع افتاب خوانده ميشود تعداد  رکعاتهای ان دو، چهار، هشت و يا دوازده رکعات است،  ثواب ان زياد است، در همه رکعاتهايش يک سورة يا چند آيات خوانده ميشود.

نماز اوَّابين

اين نماز بعد از نماز تهجد در درجه دوم است و بعد از نماز شام دو دو رکعات خوانده ميشود تعداد رکعاتهايش از شش شروع وتا بيست رکعات ميباشد. 

صلوَة التسبـيـح

در همه نماز های نفلی اين نماز دارای ثواب درجه اول ميباشد، حضرت محمد مصطفی صلی الله عليه وسلم اين نماز را برای کاکای خود حضرت عباس رضی الله عنهُ به تحفه داد وبرايش ګفت که از برکت اين نماز همه ګناهان صغيره و کبيره بخشش ميګردد پس بالای هرمسلمان لازم است که در شبانه روز يـکبار(بدون اوقات ممنوعه) يا در هفته يکبار يا در ماه يکبار يا در سال يکبار ويا در عمر يکبار ادا نمايد.

 نماز تسبيح چهار رکعات به يک نيت است و بعد ازينکه نيت نماز صلوَة تسبيح را نمود بعد از ګفتن سبحا نک اللهم پانزده دفعه تسبيح سُبَحَانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا اِلَهَ اِلَّا الله ُوَالله ُ اَکْبَر (پاکی است برای الله تعلی ثنا است برای الله تعلی نيست هيچ معبود بر حق بدون از الله تعلی و الله تعلی بزرګ است) ګفته ميشود باز بسم الله، اعوذو، الحمدا لله و سورة ګفته قبل از رکوع رفتن تسبيح ذکرشده را ده دفعه، در رکوع بعد از تسبيح رکوع ده دفعه، وبعد ازربنا ولک الحمد در حالت استاده ده دفعه، در سجده اول بعد از تسبيح سجده ده دفعه، بعد از اللهُ اکبر ګـفتن درحاليکه نشسته باشد ده دفعه و در سجده دوم نيز بعد از ګفتن تسبيح سجده ده دفعه ګفته ميشود ووقتيکه به رکعات دوم بلند شد از همه اولتر پانزده دفعه همين تسبيح را ميخواند و رکعات دومی را نيز مثل اول تکميل مينمايد و بعد از تشهد دوباره بلند شده رکعات های سوم وچهارم را نيز تکميل مينمايد مقصد در هر رکعات هفتادو پنج دفعه همين تسبيح خوانده ميشود، در بعضی روايتها امده است که همين تسبيح قبل از رکوع پانزده دفعه  ووقتيکه از سجده دوم بلند شد مينشيند و ده دفعه ميګويد و باز به رکعات دوم بلند ميشود يعنیبعد از سبحا نک اللهم پانزده دفعه نی بلکه قبل از رکوع ميخواند.

نماز استسقا

اين نماز به خاطر باران باريدن به در بار خداوند لايزال ميشود وقتيکه خشک سالی باشد و باران نباشد مردم بسيار به عجز که سر وپا برهنه باشد و لباس کهنه به تن داشته باشد به همه ګناهان خود توبه کشيده و همراه باخود اطفال را نيز به سهرا ميبرند و دو رکعات نماز را که سنت است ادا مينمايد، درين نماز امام قرائت را به جهر ميخواند، اين عمل اګر باران هم ببارد برای سه روز تکرار ميشود بعد از نماز امام دو خطبه ميخواند در وقت خطبه امام چادری راکه پوشيده طرف بالا انرا به پائين و طرف پائين انرا به بالا مينمايد وهمچنين انرا سرچپه مينمايد بعد از خطبه همه به اتفاق به در بار الله پاک ګريان ،عذر ودعا مينمايد.

نماز خسوف و کسوف

اين نماز که دورکعات ميباشد در وقت افتاب ګرفتګی ويا مهتاب ګرفتګی به حضور الله پاک ميشود اين نماز بصورت تنهائي در خانه و يا به جماعت در مسجد ميشود خفيه خواندن قرائت توسط امام سنت است، وقتيکه نماز ختم ميشود بايد تا همان وقت دعانمود که افتاب يا مهتاب پس روشن شود ازساينس و تخنيک امروزی نيز به اثبات رسيده است که درهمين وقت فاصله بين افتاب، مهتاب و زمين کم ميشود و کمبودی فاصله بالای قوه جاذبه زمين تاثير مينمايد و وقتيکه قوه جاذبه تغير مينمايد باعث لغزش زمين ميګردد که سبب ان زلزله ميباشد وزلزله نيز سبب عواقب ناګوار ميګردد.

نماز استخاره

برای هرکار موهم وضروری که ايا اين کار را انجام دهم ياخير خوب است يابد، پس دورکعات نماز استخاره که سنت است خوانده شود واين دعارا بخواند اَللَّهُمَّ اِنِّیْْ اَسْتَخِيْرُکَ بِعِلْمِکَ وَاسْتَقْدِرُکَ بِقُدْرَتِکَ وَاَسْئَلْکَ مِنْفَضْلِکَ العَظِيْمِ تَقْدِرُ وَلَا اَقْدِرُوَتَعْلَمُ وَلَا اَعْلَمُ وَاَنْتَ عَلَّا مُ الغُيُوْبِ اَللَّهُمَّ اِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ اَنَّ هَذَاالاَمْرَخَيْرُلِِّي دِئنِیْ وَمَعَاشِیْ وَعَقِبَةِ اَمْرِیْ وَفِیْ عَجِلِ اَمْرِیْ وَاَجِلِهِ فَقْدِرُهُ لِيْ وَ يَسِرُهُ لِیْ ثُمَّ بَارِکَ لِیْ فِيْهِ وَاِنْ کُنْتَ تَعْلَمْ اَنَّ هَذَا الاَمْرَ شَرًّلِیْ فِیْ دِيْنِیْ وَمَعَاشِیْ وَعَاقِبَةِ اَمْرِیْ وَفِیْ عَاجِلِ اَمْرِیْ وَاَجِلِهِ فَاصْرِفْهُ عَنِّی واَصْرِفْنِیْ عَنْهُ وَاقْدِر لِیَ الخَيْرَ حَيْثُ کَانَ ثُمَّ اَرْ ضِنِیْ بِهِ  ای الله من ازنزدت به واسطه علمت خير ميخواهم و طاقت ميخواهم به واسطه قدرتت سوال فضل عظيمت را مينمايم طوريکه خودت قادر استی و من نيستم خودت ميدانی و من نميدانم خودت به غيب دانا استی،ای الله خودت ميدانی که اين کار(اسم همان کار ګرفته شود مثل هذالبيع يا هذالنکاح وغيره) در دين، زنده ګی، در انجام، در دنيا واخرت برايم بهتر است پس انجام دادن اين عمل را برايم عنايت فرما و برايم اسان بګردان وانجام دادن اين کار را پر برکت بګردانی و ميدانی که انجام دادن اين کار در دين، زنده ګی، درانجام، دردنيا و آخرت برايم بد است پس انجام دادن اين کار را ازمن دور بګردان و مرا از ان منصرف نما و در هر جائيکه خيرم باشد همان را برايم عنايت فرما و مرا به ان راضی بسازدر اخر در همان چيزيکه خيرم باشد برايم عنايت فرمائيد.

نماز توبه

 اګر از کسی ګناهی صورت بګيرد وضو نمايد و دو رکعات نماز توبه که مستحب است بعداً توبه کشيده و ازدر بار خداوند متعال مغفرت بخواهد.  

نماز مسافر

در وقت سفر رفتن و از سفر امدن دو دو رکعات نماز مستحب است،  شخصيکه به رفتار عادی در سه روزيک فاصله را طی نمايد مسافر ګفته ميشود اين فاصله به حساب کيلومتر نود وشش کيلومتر ميشود اګر توسط موتر، طياره و يا هر سواری که در ظرف چند دقيقه طی هم شود بايد نماز را مسافرانه بخواند واګر از همين فاصله کمتر بود مسافر ګفته نميشود، پس هر شخصيکه از جای پدری خود ميبرايد و از پانزده روز کمتر در همانجا سفری مينمايد برايش مسافر ګفته ميشود و برهمين شخص واجب است که نماز های چهار رکعاتی فرض (پيشين، عصر و خفتن) را دو رکعاتی بخواند و اګر چهار رکعاتی خواند ګناه ګار ميشود،  اګر سهواً خواند بايد سجده سهوه نمايد و نمازش ادا ميګردد، نماز های وتر و سنت را بايد مکمل ادا نمايد و اګر مسافر عجله داشت وبالايش ناوقت ميشد نماز سنت را نکند (بدون دورکعات سنت صبح)ګناهګار نميشود، مردم کوچی که در خيمه (غيژدی) زنده ګی مينمايد مسافر نيستند بلکه همان خيمه ها خانهايش ميباشد، هرکسی که در طول راه در يک محل نيت اقامت نمايد يعنی مدت زيادتر از پانزده روز در همان محل جاګزين شود ان شخص مقيم ګفته ميشود نه مسافر نماز های خود را مکمل ادانمايد، اګرکسی در سفر در يک محل برای مدت نامعلوم بماند و برايش معلوم نباشد که چه وقت حرکت مينمايد ګرچه از مدت پانزده روز اضافتر در همان محل باشد چنين شخص مسافر ميباشد، زن، اولاد و نوکر اګر همراه  کسی باشد همه انها تابع رئيس (بزرګ) خود استند و پيرو نيت همان شخص ميباشد، اګر شخصی در طياره، کشتی، يا قطار باشد و نماز را استاده نميتوانست بايد بطور نشسته نماز را ادا نمايد، اکر در سفر از کسی نماز قضا شد و همان شخص مقيم ګر ديد پس نماز قضا شده را به کسر يعنی دو رکعات ادا نمايد، و اګر در سفر قضائی مقيميت را بجا مي اورد پس مکمل يعنی چهار رکعاتی ادا نمايد، نماز جماعت مسافران نيز به کسر ميشود و اګر امام مقيم باشد مسافر نيز نماز را مکمل بخواند واګر امام مسافر باشد و مقتدی مقيم باشد  پس وقتيکه امام سلام ګردانيد مقيم بدون سلام ګشتاندن نماز متباقی خود را تکميل نمايد، مسافر وقتيکه به خانه يا قريه ويا شهر خود رسيد از مسافری خلاص ميشود و مقيم شد.

وطن اصلی مقيم همان محلی است که اولادهايش در همانجا باشدو اګر پدر، مادرش و ديګر اقاربش در محلی ديګری باشد همان محل محلی اقامتش نميباشد و اګر شخصی زنهای زيادی داشت و در جاهای مختلف زندګی ميکرد پس هر کدامش محل مقيميتـش ميباشد.  

الله مو مل

 انجـنـيـرنـيـاز محـمـد نـيـاز

۰۹/۰۸/۱۳۸۷